Okres wypowiedzenia umowy o pracę - jak obliczyć w 2025 roku

Rozwiązanie umowy o pracę przez wypowiedzenie to jeden z najczęstszych sposobów zakończenia stosunku pracy w Polsce. Zarówno pracodawca, jak i pracownik mogą skorzystać z tego narzędzia, jednak muszą przestrzegać określonych zasad dotyczących okresu wypowiedzenia. W 2025 roku obowiązują szczegółowe regulacje określające długość tego okresu w zależności od rodzaju umowy i stażu pracy.

Prawidłowe obliczenie okresu wypowiedzenia ma kluczowe znaczenie dla obu stron stosunku pracy. Błędne ustalenie terminu może skutkować konsekwencjami prawnymi i finansowymi. Dlatego warto dokładnie poznać zasady obowiązujące w tym zakresie.

Czym jest wypowiedzenie umowy o pracę

Wypowiedzenie umowy o pracę stanowi jednostronne oświadczenie woli jednej ze stron stosunku pracy, którego celem jest zakończenie istniejącego stosunku pracy po upływie określonego okresu wypowiedzenia. Kluczową cechą tego rozwiązania jest jego jednostronność - oznacza to, że nie wymaga zgody drugiej strony na zakończenie umowy.

Prawo do wypowiedzenia umowy przysługuje w odniesieniu do wszystkich rodzajów umów o pracę przewidzianych w Kodeksie pracy. Dotyczy to umów zawartych na okres próbny, czas określony oraz czas nieokreślony. Każdy z tych rodzajów umów charakteryzuje się jednak odmiennymi zasadami dotyczącymi długości okresu wypowiedzenia.

Wypowiedzenie z zachowaniem okresu wypowiedzenia różni się od rozwiązania umowy bez wypowiedzenia, które jest możliwe tylko w szczególnych okolicznościach przewidzianych przez przepisy prawa. Rozwiązanie za wypowiedzeniem zapewnia stronom czas na przygotowanie się do zakończenia stosunku pracy.

Proces wypowiedzenia wymaga zachowania określonej formy i procedury. Oświadczenie o wypowiedzeniu powinno być złożone w sposób umożliwiający udowodnienie jego doręczenia drugiej stronie. W praktyce oznacza to najczęściej formę pisemną z potwierdzeniem odbioru.

Jak napisać wypowiedzenie umowy o pracę

Prawidłowo sporządzone wypowiedzenie umowy o pracę musi zawierać wszystkie elementy wymagane przez przepisy prawa pracy. Brak któregokolwiek z tych elementów może skutkować uznaniem wypowiedzenia za wadliwe lub nieskuteczne.

Wypowiedzenie z zachowaniem okresu wypowiedzenia powinno zawierać następujące elementy:

1. Miejscowość i datę sporządzenia dokumentu
2. Dane identyfikujące pracodawcę
3. Dane identyfikujące pracownika
4. Jednoznaczne oświadczenie o wypowiedzeniu umowy o pracę
5. Określenie daty zawarcia wypowiadanej umowy
6. Wskazanie stron umowy o pracę
7. Oświadczenie o zachowaniu okresu wypowiedzenia
8. Określenie terminu upływu okresu wypowiedzenia
9. Podpis strony wypowiadającej umowę
10. Miejsce na podpis strony przyjmującej wypowiedzenie

Szczególną uwagę należy zwrócić na precyzyjne określenie okresu wypowiedzenia. Błędne wyliczenie tego okresu może skutkować koniecznością skorygowania wypowiedzenia lub nawet jego nieważnością. Dlatego przed sporządzeniem dokumentu warto dokładnie przeliczyć długość okresu wypowiedzenia zgodnie z obowiązującymi przepisami.

W przypadku wypowiedzenia dokonanego przez pracodawcę, dokument powinien również zawierać informację o przysługujących pracownikowi dniach wolnych na poszukiwanie pracy. Te dodatkowe dni wolne stanowią uprawnienie pracownika w okresie wypowiedzenia.

Rodzaje umów i możliwość wypowiedzenia

Kodeks pracy przewiduje możliwość rozwiązania za wypowiedzeniem różnych rodzajów umów o pracę. Każdy typ umowy charakteryzuje się jednak specyficznymi zasadami dotyczącymi okresu wypowiedzenia.

Umowy na okres próbny mogą być rozwiązane przez każdą ze stron z zachowaniem okresu wypowiedzenia. Długość tego okresu zależy od czasu, na który umowa próbna została zawarta. Jest to rozwiązanie umożliwiające stronom ocenę wzajemnej współpracy w początkowym okresie zatrudnienia.

Umowy na czas nieokreślony stanowią najczęstszy rodzaj umów o pracę w Polsce. Wypowiedzenie takiej umowy następuje z zachowaniem okresu wypowiedzenia, którego długość jest uzależniona od stażu pracy u danego pracodawcy. Im dłuższy staż, tym dłuższy okres wypowiedzenia.

Wszystkie rodzaje umów o pracę mogą być również rozwiązane na mocy porozumienia stron. W takim przypadku strony mogą dowolnie ustalić datę zakończenia stosunku pracy, niezależnie od przepisów dotyczących okresów wypowiedzenia. Porozumienie stron wymaga jednak zgody obu stron stosunku pracy.

Okresy wypowiedzenia dla różnych rodzajów umów

Długość okresu wypowiedzenia jest ściśle określona przez przepisy Kodeksu pracy i zależy od rodzaju umowy oraz stażu pracy pracownika. Prawidłowe ustalenie tego okresu ma kluczowe znaczenie dla legalności wypowiedzenia.

Okresy wypowiedzenia dla umów na czas określony i nieokreślony

Dla umów zawartych na czas określony oraz na czas nieokreślony obowiązują identyczne zasady dotyczące długości okresu wypowiedzenia. Kryterium decydującym jest łączny czas zatrudnienia pracownika u danego pracodawcy.

Okres wypowiedzenia wynosi:

• 2 tygodnie - jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy
• 1 miesiąc - jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy
• 3 miesiące - jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata

Zasada sumowania okresów zatrudnienia oznacza, że pracownik, który wcześniej pracował u tego samego pracodawcy, a następnie powrócił po przerwie, zachowuje swój wcześniejszy staż dla celów ustalania okresu wypowiedzenia. To korzystne rozwiązanie dla pracowników, którzy wracają do poprzednich miejsc pracy.

Okresy wypowiedzenia dla umów na okres próbny

Umowy na okres próbny charakteryzują się odrębnymi zasadami dotyczącymi okresów wypowiedzenia. Długość okresu wypowiedzenia zależy w tym przypadku od czasu, na który umowa próbna została zawarta.

Okres wypowiedzenia umowy na okres próbny wynosi:

• 3 dni robocze - jeśli umowa zawarta jest na mniej niż 2 tygodnie
• 1 tydzień - gdy umowa zawarta jest na co najmniej 2 tygodnie
• 2 tygodnie - w przypadku umowy zawartej na 3 miesiące

Okresy wypowiedzenia dla umów próbnych są znacznie krótsze niż dla pozostałych rodzajów umów. Wynika to z charakteru okresu próbnego, który ma umożliwić stronom szybką ocenę wzajemnej współpracy i ewentualne zakończenie stosunku pracy bez długotrwałych zobowiązań.

Zasady liczenia okresu wypowiedzenia

Prawidłowe obliczenie okresu wypowiedzenia wymaga znajomości szczegółowych zasad dotyczących jego liczenia. Przepisy prawa pracy przewidują różne sposoby liczenia w zależności od tego, czy okres wypowiedzenia wyrażony jest w miesiącach, tygodniach czy dniach roboczych.

Okresy wypowiedzenia liczone w miesiącach

Gdy okres wypowiedzenia wynosi jeden lub trzy miesiące, obowiązują specjalne zasady jego liczenia. Momentem rozpoczęcia biegu wypowiedzenia jest pierwszy dzień kalendarzowy miesiąca następującego po miesiącu, w którym zostało złożone wypowiedzenie.

Okres wypowiedzenia kończy się z ostatnim dniem odpowiedniego miesiąca. Oznacza to, że trwa on pełne miesiące kalendarzowe. Nie ma znaczenia, czy poszczególne miesiące mają 30, 31 czy 28 dni - okres wypowiedzenia zawsze kończy się z ostatnim dniem miesiąca.

Ta zasada liczenia zapewnia przejrzystość i jednoznaczność w ustalaniu terminu zakończenia stosunku pracy. Eliminuje również wątpliwości związane z różną liczbą dni w poszczególnych miesiącach.

Okresy wypowiedzenia liczone w tygodniach

Okresy wypowiedzenia wyrażone w tygodniach, czyli jeden lub dwa tygodnie, są liczone według odrębnych zasad. Momentem rozpoczęcia biegu wypowiedzenia jest pierwsza niedziela występująca po dniu złożenia wypowiedzenia.

Okres wypowiedzenia kończy się po upływie odpowiedniej liczby tygodni kalendarzowych. Tydzień jest rozumiany jako siedem dni kalendarzowych, a sobota zawsze jest ostatnim dniem okresu wypowiedzenia liczonego w tygodniach.

Pracodawca 9 stycznia 2025 roku wręczył wypowiedzenie pracownikowi zatrudnionemu na umowę próbną na 3 miesiące. Wypowiedzenie rozpoczyna swój bieg w niedzielę 12 stycznia 2025 roku. Okres wypowiedzenia kończy się po upływie 2 tygodni, a jego ostatnim dniem jest sobota 25 stycznia 2025 roku.

Okresy wypowiedzenia liczone w dniach roboczych

Najkrótszy okres wypowiedzenia, wynoszący 3 dni robocze, dotyczy wyłącznie umów na okres próbny trwający krócej niż dwa tygodnie. Za pierwszy dzień wypowiedzenia uznaje się dzień roboczy następujący po dniu doręczenia wypowiedzenia.

Przy określeniu momentu rozpoczęcia biegu okresu wypowiedzenia bierze się pod uwagę wszystkie dni poza niedzielami i dniami świątecznymi. Do dni roboczych zalicza się również soboty, chyba że są one dodatkowo wolne od pracy w danym zakładzie pracy.

Pracownik zatrudniony na umowę próbną na 2 tygodnie od 1 stycznia 2025 roku złożył wypowiedzenie 5 stycznia. Bieg wypowiedzenia rozpoczyna się 9 stycznia (pierwszy dzień roboczy po złożeniu wypowiedzenia). Stosunek pracy kończy się 11 stycznia, po upływie 3 dni roboczych.

Praktyczne przykłady obliczania okresów wypowiedzenia

Zrozumienie teoretycznych zasad liczenia okresów wypowiedzenia jest łatwiejsze dzięki praktycznym przykładom pokazującym ich zastosowanie w różnych sytuacjach.

Przykład pierwszy - trzymiesięczny okres wypowiedzenia

Pracownik zatrudniony od 1 stycznia 2021 roku złożył wypowiedzenie 18 stycznia 2025 roku. Ponieważ pracownik był zatrudniony przez ponad 3 lata, okres wypowiedzenia wynosi 3 miesiące. Bieg okresu wypowiedzenia rozpoczyna się 1 lutego 2025 roku i kończy się 30 kwietnia 2025 roku.

W tym przykładzie widać zastosowanie zasady, że przy okresach liczonych w miesiącach bieg rozpoczyna się pierwszego dnia miesiąca następującego po złożeniu wypowiedzenia. Mimo że wypowiedzenie złożono 18 stycznia, okres wypowiedzenia rozpoczyna się dopiero 1 lutego.

Przykład drugi - jednomiesięczny okres wypowiedzenia

Pracownik zatrudniony na umowę na czas nieokreślony ze stażem wynoszącym 1,5 roku złożył pracodawcy wypowiedzenie 17 lutego 2025 roku. Okres wypowiedzenia wynosi miesiąc, a jego bieg rozpoczyna się 1 marca. Ostatnim dniem obowiązywania umowy jest 31 marca 2025 roku.

Przykład trzeci - dwutygodniowy okres wypowiedzenia dla umowy próbnej

Pracodawca 17 stycznia 2025 roku wypowiedział umowę zawartą na okres próbny na 1 miesiąc. Okres wypowiedzenia rozpoczyna bieg w pierwszą niedzielę po złożeniu wypowiedzenia, czyli 19 stycznia. Ostatni dzień obowiązywania umowy przypada na sobotę 25 stycznia 2025 roku.

Przykład czwarty - sumowanie okresów zatrudnienia

Pracownik pracował u danego pracodawcy od 1 lutego 2017 roku do 30 czerwca 2018 roku, a następnie ponownie od 1 marca 2023 roku. Łączny czas zatrudnienia wynosi ponad 3 lata, więc okres wypowiedzenia wynosi 3 miesiące. Wypowiedzenie wręczono 28 lutego 2025 roku, więc bieg rozpoczyna się 1 marca 2025 roku, a kończy 31 maja 2025 roku.

Strategiczne terminy składania wypowiedzenia

Wybór odpowiedniego momentu złożenia wypowiedzenia może mieć istotne znaczenie dla długości okresu wypowiedzenia i daty zakończenia stosunku pracy. Znajomość zasad liczenia okresów wypowiedzenia pozwala na strategiczne planowanie tego procesu.

Gdy celem jest jak najszybsze zakończenie stosunku pracy, warto uwzględnić sposób liczenia okresu wypowiedzenia:

• Dla okresów tygodniowych (1 lub 2 tygodnie) - najkorzystniej złożyć wypowiedzenie w piątek, aby bieg rozpoczął się już w najbliższą niedzielę
• Dla okresów miesięcznych (1 lub 3 miesiące) - najkorzystniej złożyć wypowiedzenie pod koniec miesiąca, aby bieg rozpoczął się pierwszego dnia następnego miesiąca

Wpływ okresu wypowiedzenia na staż pracy

Istotną zasadą jest to, że okres wypowiedzenia wlicza się do stażu pracy dla celów ustalenia długości tego okresu. Oznacza to, że jeśli w trakcie okresu wypowiedzenia pracownik osiągnie próg uprawniający do dłuższego okresu wypowiedzenia, nie ma to wpływu na już rozpoczęty bieg wypowiedzenia.

Pracownik zatrudniony od 1 lutego 2022 roku złożył wypowiedzenie 21 grudnia 2024 roku. Mimo że w momencie składania wypowiedzenia nie miał jeszcze 3-letniego stażu, okres wypowiedzenia wynosi 3 miesiące, ponieważ w trakcie jego biegu pracownik osiągnie 3-letni staż pracy.

Dodatkowe uprawnienia w okresie wypowiedzenia

Okres wypowiedzenia wiąże się z dodatkowymi uprawnieniami dla pracownika, szczególnie gdy wypowiedzenie zostało złożone przez pracodawcę. Te uprawnienia mają na celu ochronę interesów pracownika w trudnym okresie poszukiwania nowego zatrudnienia.

Dni wolne na poszukiwanie pracy

W przypadku wypowiedzenia umowy przez pracodawcę pracownik zyskuje uprawnienie do skorzystania z dni wolnych na poszukiwanie pracy. W okresie tego zwolnienia pracownik zachowuje prawo do pełnego wynagrodzenia.

Wymiar zwolnienia na poszukiwanie pracy wynosi:

• 2 dni robocze - w okresie dwutygodniowego i jednomiesięcznego wypowiedzenia
• 3 dni robocze - w okresie trzymiesięcznego wypowiedzenia

Zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy

Pracodawca może zwolnić pracownika z obowiązku świadczenia pracy do upływu okresu wypowiedzenia. W okresie tego zwolnienia pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia, ale nie ma obowiązku wykonywania pracy.

Takie rozwiązanie jest często stosowane, gdy pracodawca chce uniknąć ryzyka związanego z obecnością wypowiedzianego pracownika w miejscu pracy lub gdy pracownik ma dostęp do poufnych informacji. Zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy nie wpływa na uprawnienia pracownika do wynagrodzenia.

Rozwiązanie umowy bez okresu wypowiedzenia

W określonych sytuacjach możliwe jest rozwiązanie umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia. Takie rozwiązanie może nastąpić z inicjatywy pracodawcy lub pracownika, ale wyłącznie w przypadkach przewidzianych przez przepisy prawa.

Wypowiedzenie bez okresu wypowiedzenia przez pracodawcę

Pracodawca może rozwiązać umowę bez zachowania okresu wypowiedzenia w następujących przypadkach:

• Ciężkie naruszenie przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych
• Popełnienie przez pracownika przestępstwa uniemożliwiającego dalsze zatrudnienie na zajmowanym stanowisku
• Zawiniona przez pracownika utrata uprawnień koniecznych do wykonywania pracy

Umowę można również rozwiązać bez wypowiedzenia z przyczyn niezawinionych przez pracownika, gdy niezdolność do pracy z powodu choroby trwa dłużej niż przewidziane w przepisach okresy. Długość tych okresów zależy od stażu pracy pracownika u danego pracodawcy.

Wypowiedzenie bez okresu wypowiedzenia przez pracownika

Pracownik może rozwiązać umowę bez zachowania okresu wypowiedzenia w dwóch głównych przypadkach:

• Gdy zostanie wydane orzeczenie lekarskie stwierdzające szkodliwy wpływ pracy na zdrowie, a pracodawca nie przeniesie pracownika do innej pracy
• Gdy pracodawca dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków wobec pracownika

Pracownik otrzymał orzeczenie lekarskie wskazujące na szkodliwy wpływ wykonywanej pracy na jego zdrowie. Pracodawca nie przeniósł go do innej pracy w terminie wskazanym w orzeczeniu. W tej sytuacji pracownik może rozwiązać umowę bez okresu wypowiedzenia, zachowując prawo do odszkodowania.

Rozwiązanie umowy na mocy porozumienia stron

Najprostszym sposobem zakończenia stosunku pracy bez konieczności przestrzegania okresów wypowiedzenia jest zawarcie porozumienia stron. Każda ze stron może wystąpić z inicjatywą zawarcia takiego porozumienia, które pozwala na ustalenie dowolnej daty zakończenia stosunku pracy.

Tabela okresów wypowiedzenia

Najczęstsze pytania

Okres wypowiedzenia wynosi 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata u danego pracodawcy. Do tego czasu wlicza się wszystkie okresy zatrudnienia u tego samego pracodawcy, niezależnie od przerw między umowami.

Pracodawca może skrócić okres wypowiedzenia, składając odpowiednie oświadczenie razem z wypowiedzeniem umowy. W takim przypadku pracownikowi przysługuje prawo do odszkodowania za pozostałą część okresu wypowiedzenia. Skrócenia nie można dokonać po złożeniu wypowiedzenia.

Okres wypowiedzenia liczony w miesiącach rozpoczyna swój bieg pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym zostało złożone wypowiedzenie. Kończy się ostatniego dnia odpowiedniego miesiąca.

Dni wolne na poszukiwanie pracy przysługują wyłącznie w przypadku wypowiedzenia umowy przez pracodawcę. Wymiar wynosi 2 dni robocze przy krótszych okresach wypowiedzenia i 3 dni robocze przy trzymiesięcznym okresie wypowiedzenia.

Do stażu pracy wlicza się łączny okres zatrudnienia u danego pracodawcy na podstawie wszystkich umów o pracę. Nie mają znaczenia przerwy między umowami ani ich rodzaj. Wszystkie okresy zatrudnienia u tego samego pracodawcy są sumowane.

Rozwiązanie umowy bez okresu wypowiedzenia jest możliwe w szczególnych przypadkach przewidzianych przez przepisy. Pracodawca może to zrobić przy ciężkim naruszeniu obowiązków przez pracownika, a pracownik przy ciężkim naruszeniu obowiązków przez pracodawcę lub gdy praca szkodzi jego zdrowiu.